Aksamitna rewolucja w Słowacji

W Słowacji, podobnie jak i w Polsce, podczas oficjalnych obchodów dwudziestolecia przemian demokratycznych zabrakło w ubiegłym roku głosu kobiet. To dlatego Ingrid Hrubaničová, słowacka aktorka i pisarka, poruszona nieobecnością kobiet, opublikowała na łamach głównego dziennika „SME” list otwarty, w którym zwróciła się z apelem do uczestniczek aksamitnej rewolucji, aby dały świadectwo i opowiedziały, gdzie były i co robiły podczas pamiętnych wydarzeń w listopadzie 1989 roku. Z kolei do dziennikarek zaapelowała o zlikwidowanie „białych plam” historii i opisanie udziału kobiet w przemianach demokratycznych.

W odpowiedzi słowacka feministyczna organizacja pozarządowa ASPEKT zaczęła gromadzić wspomnienia kobiet i publikować je na swoich stronach internetowych. We współpracy z ASPEKTEM, naszą organizacją partnerską, przygotowałyśmy wybór najciekawszych opowieści. Są wśród nich relacje kobiet bezpośrednio zaangażowanych w wydarzenia Listopada ’89, jak i tych, które wypadki tylko obserwowały, uczestnicząc w demonstracjach na placu SNP w Bratysławie. Prezentowany zbiór wspomnień wpisuje się w nurt historii mówionej (tzw. oral history), w której główny punkt ciężkości skupia się na osobistych doświadczeniach opowiedzianych przez świadkinie historii. Oddaje niezapomnianą atmosferę Listopada ’89 i wielkiego oczekiwania na zmianę.

Ingrid Hrubaničová, List otwarty do potencjalnych kobiet Listopada

Magda Vášáryová, Ty się nie boisz – powiedział do mnie

Zuzana Szatmáry, Rewolucja kobiet i żon

Zuzana Roy, W listopadzie ‘89 sumiennie marzłam na Placu SNP

Zora Bútorová, Mojego męża widywałam tylko spoza posągów na Placu SNP

Oľga Gyárfášová, Mój 17 listopada i kilka innych spostrzeżeń

Daša Matejčíková, W „aksamitnej” brałam udział za siebie i za tatę. Bibułę drukowaliśmy milicji pod nosem

Ľuba Trubínikova, Co robiłam w listopadzie 1989?

Vlasta Kunovská, Dumna jestem i szczęśliwa, bo byłam obecna

Oľga Pietruchová, Mój Listopad za żelazną kurtyną

Marta Botíkova, A w Słowacji ożyły strumienie cichej pamięci...

Iveta Škripková, Mam powiedzieć, kim byłam przed dwudziestoma laty?

Mária Štefánkova, Co robiłam w ‘89?

Šarlota Pufflerová, Co robiłam w listopadzie 1989, czyli w czasie aksamitnej rewolucji i potem

Iveta Čarná, Listopad na „macierzyńskim”