Białoruś - szansa na demokrację?
O sytuacji na Białorusi opinia publiczna krajów europejskich informowana jest głównie w kontekście spektakularnych lub ważnych politycznie wydarzeń. Brakuje bieżących informacji i aktualnych analiz o tematyce, która nie pojawia się na pierwszych stronach gazet, i - w odniesieniu do Białorusi - rzadko bywa tematem ekspertyz instytucji analitycznych, jest jednak istotna dla oceny i obserwacji procesu demokratycznej transformacji. Należą do nich między innymi sytuacja społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych, czy też współpraca tych ostatnich z kręgami demokratycznej opozycji. Niewiele jest także opracowań na tematy związane z ekologią, zmianami klimatu i problematyką energii w kontekście innym niż gospodarczy; czy też kwestie genderowe, które na Białorusi dopiero zaczynają być przedmiotem publicznej debaty. Dostęp do informacji w tych obszarach ograniczony jest także na samej Białorusi - ze względu na propagandowy charakter zależnych od interesów reżimowej władzy mediów, bądź częściowo brak odpowiednich opracowań i analiz. Artykuły białoruskich ekspertek i ekspertów pozwalają spojrzeć na mało znane aspekty bieżącego rozwoju sytuacji na Białorusi z „wewnętrznej” perspektywy. Życzymy inspirującej lektury!
„Nie ponad naszymi głowami“ – ruch demokratyczny na Białorusi potrzebuje naszej solidarności.
Aleksander Łukaszenka obawiał się utrzymujących się przez dłuższy czas masowych protestów i dlatego w celu utrzymania się u władzy wybrał strategię agresji prewencyjnej. Próbuje on metodą kija i marchewski podzielić opozycję i oczyścić aparat władzy. Właśnie teraz siły demokratyczne szczególnie potrzebują naszej pomocy.
Wolfgang Templin i Maxim Rust Więcej»
ANALIZA
Czy opozycja białoruska potrzebuje zmiany pokoleniowej?
Zjawiska kryzysowe wewnątrz opozycji białoruskiej i skandale wybuchające od czasu do czasu wśród kierownictwa partii politycznych zmuszają wielu analityków i obserwatorów do mówienia o konflikcie pokoleń w opozycji. Czy taki konflikt występuje i czy pojawiła się konieczność zmiany pokoleń w białoruskim ruchu demokratycznym?
Dzianis Mieljancow Więcej»
ANALIZA
Partycypacja polityczna na poziomie lokalnym
Społeczeństwo Białorusi przez 70 lat znajdowało się pod wpływem władzy radzieckiej. Ślady tego oddziaływania widać do dziś. W kulturze politycznej i społecznej, w zorganizowaniu instytucji i struktur społecznych oraz w sposobach zarządzania i egzekwowania władzy. Bez uświadomienia sobie tego dziedzictwa nie sposób zrozumieć jak funkcjonują lokalne wspólnoty, ani w jaki sposób obywatele uczestniczą w podejmowaniu decyzji. Tatiana Wodołażskaja i Andrej Jegorow Więcej»
Analiza
Społeczeństwo obywatelskie – długie tradycje, brak strategii?
Przypadek białoruskiego społeczeństwa obywatelskiego jest szczególny, nawet na tle sąsiednich krajów. O jego specyfice świadczy niski poziom identyfikacji narodowej, spowodowany zapóźnieniem procesów narodowotwórczych. Dziś głównym architektem białoruskiego projektu narodowego jest autorytarne państwo.
Jury Czawusau Więcej»
Ekologia i polityka energetyczna
Analiza
Energetyka odnawialna Białorusi
Obecnie w Republice Białoruś ukształtowany został złożony system biurokratyczny, który stanowi przeszkodę dla rozwoju energetyki odnawialnej. Opracowane zostały liczne koncepcje i programy, których skuteczność budzi wątpliwości. G. W. Kuźmicz, I.P. Usowa Więcej»
Analiza
Białoruski odcień Zieleni – mało polityki, dużo ekologii
Na Białorusi ekologia jako temat debaty publicznej pojawiała się po awarii elektrowni atomowej w Czarnobylu. Jednak popularność Zielonych nie wynika jedynie z następstw czarnobylskiej katastrofy. Natalia Riabova Więcej»
Analiza
O planach budowy elektrowni jądrowej na Białorusi, nadziejach władz i postawie organizacji pozarządowych pisze Tatiana Novikava Więcej»
Dialog Białoruś - Unia Europejska
ANALIZA
Partnerstwo Wschodnie a białoruskie społeczeństwo obywatelskie
Fakt, że Białoruś przystąpiła do unijnego projektu Partnerstwa Wschodniego jest wielkim wydarzeniem, nadającym nowe znaczenie dynamice stosunków między Białorusią a UE w ostatnim czasie. Nowy format tych stosunków ożywił nieco zawężoną debatę publiczną na Białorusi i przyniósł nadzieję na możliwe zmiany wprowadzone przez proces stopniowego zbliżania się do UE. Czy partnerstwo będzie jednak w stanie spełnić oczekiwania obywateli i wprowadzić prawdziwą zmianę, choćby w surowym prawie zgromadzeń? Czy publiczne ocieplenie stosunków z europejskim partnerem stanowi prawdziwą strategię zmiany, czy jest jedynie fasadą, która ma dawać opinii publicznej złudną nadzieję? Alaksandr Łachviniec Więcej»
Analiza
Białoruś z powodzeniem mogłaby już być członkiem Unii Europejskiej. Według ekspertów, na początku lat 90-tych kraj ten cieszył się warunkami początkowymi nie gorszymi niż Polska czy Czechy. Aliaksandr Klaskouski Więcej»
Gender i polityka kobiet
ANALIZA
Feminizm na postsowieckiej Białorusi
Postrzeganie problemu statusu kobiet przez społeczeństwo doświadczone socjalizmem stanowi klucz do zrozumienia problematyki feminizmu na dzisiejszej Białorusi. Chodzi tu bowiem o to, jak owe społeczeństwo traktuje pojęcie ucisku kobiet, jego przyczyny oraz jakie widzi sposoby na osiągnięcie sprawiedliwości społecznej, które to pojęcia w rzeczywistości postsowieckiej mają inne źródła niż na Zachodzie. Elena Gapowa Więcej»
ANALIZA
Sytuacja osób o nieheteroseksualnej orientacji na Białorusi
Międzynarodowe organizacje zaczynają zwracać uwagę na problemy białoruskiego środowiska LGBT. W bieżącym roku informacje o łamaniu praw gejów i lesbijek na Białorusi opublikowało większość organizacji międzynarodowych. Jednak nie ma to rzeczywistego wpływu na działanie władz. Póki co, organy państwowe starają się publicznie nie podejmować kwestii przestrzegania praw LGBT, co utrudnia publiczną debatę na ten temat. Alaksandr Palujan Więcej»
Analiza
Cała nadzieja w „Nadziei”. Ruch kobiecy na Białorusi
Mimo iż niezależne organizacje kobiece zdołały zdobyć już pewnego rodzaju doświadczenia i umiejętności oraz zyskać uznanie i autorytet w problematyce kobiecej, nie można nazywać tego ruchu masowym, takim, który zdołałby wpływać na bieg rozwoju społecznego i podejmowanie decyzji politycznych. Jelena Jaskowa Więcej»
Analiza
Równe szanse to na razie deklaracja bez pokrycia. Sytuacja kobiet na Białorusi
Z jednej strony, państwo deklaruje chęć poprawy sytuacji kobiet i promowania równouprawnienia, z drugiej zaś strony, kobiety nadal pozbawione są jednakowych z mężczyznami możliwości awansu zawodowego, podnoszenia zarobków, dostępu do stanowisk i władzy. Julia Mickiewicz Więcej»