Białoruski odcień Zieleni – mało polityki, dużo ekologii

Natalia Riabova

Ruch zielonych na Białorusi

Na Białorusi ekologia jako temat debaty publicznej pojawiała się po awarii elektrowni atomowej w Czarnobylu. Jednak popularność Zielonych nie wynika jedynie z następstw czarnobylskiej katastrofy. Białorusini interesują się tematyką ekologiczną, bo coraz częściej słyszą o globalnych wyzwaniach, takich jak walka ze zmianami klimatycznymi czy degradacja środowiska, które mogą mieć bezpośredni wpływ na ich życie. Coraz więcej ludzi uświadamia sobie, że jakość życia nie sprowadza się jedynie do poziomu konsumpcji.

Ostatnio dyskusje o ochronie środowiska stały się niezwykle popularne, co ułatwiło nawiązywanie kontaktów pomiędzy poszczególnymi organizacjami i poprawiło efektywność ich działań. Przedtem sprawami ekologii zajmowano się albo w zbyt abstrakcyjny sposób lub wręcz przeciwnie, w przypadku lokalnych problemów brakowało szerszego spojrzenia. Społeczna działalność ograniczała się do małych, fragmentarycznych projektów edukacyjnych i skupiała się na lokalnych problemach. W podejmowaniu decyzji praktycznie nie uczestniczyli przedstawiciele społeczeństwa.

Jednak w ciągu ostatnich kilku lat zaczęły pojawiać się projekty dotyczące udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji. (Chodzi głównie o SEA – ang. Strategic Ecological Assesment – Strategiczną Ocenę Oddziaływania, która analizuje ekologiczne następstwa planowanych działań i uważana jest za efektywne narzędzie do zapewnienia rozwoju zrównoważonego oraz o Lokalne Agendy 21, czyli strategie rozwoju zrównoważonego opracowane zgodnie z wytycznymi konferencji ONZ w Rio de Janeiro z 1997 roku).

Oto krótki przegląd najważniejszych tematów ekologicznych, które pojawiają się w białoruskich mediach (od wyspecjalizowanych stron internetowych do popularnych państwowych i niezależnych).
• Zmiany klimatyczne
• Energetyka. Odnawialne źródła energii, budownictwo ekologiczne
• Budowa elektrowni atomowej w Białorusi
• Przyroda i jakość życia (jakość wody, powietrza, bezpieczeństwo towarów)
• Ekologiczne rolnictwo, naturalna, zdrowa żywność
• Gospodarka odpadami
• Zachowanie biologicznej różnorodności i rezerwaty przyrody
• Edukacja ekologiczna , edukacja dla zrównoważonego rozwoju
• Ekologiczny styl życia, energooszczędność, ekologiczna konsumpcja
• Rozwój zrównoważony, Lokalne Agendy 21, ekologiczne inicjatywy i ruchy społeczne
• Konwencja z Århus („O Dostępie do Informacji, Udziale Społeczeństwa w Podejmowaniu Decyzji oraz Dostępie do Sprawiedliwości w Sprawach Dotyczących Środowiska”. Od 1999 r. Białoruś jest jej stroną)
• Ochrona terenów zielonych
• Ochrona zwierząt, troska o bezdomne zwierzęta
• Przyroda Białorusi, odpoczynek na łonie przyrody, ekoturystyka

Pełen tekst analizy w formacie pdf w języku polskim i rosyjskim.

Natalia Riabova – konsultantka ds. rozwoju organizacji, magister zarządzania biznesem. Posiada ponad 10 lat doświadczenia jako trenerka oraz konsultantka dla przedsiębiorstw komercyjnych oraz organizacji non-profit. Od 1998 jest w białoruskim społecznym ruchu ekologicznym, managerka programów edukacyjnych organizacji społecznej „EcoDom”. Od 2003 jest członkinią kolegium redaktorskiego czasopisma o edukacji nieformalnej na Białorusi „Adukatar”. Od 2008 jest konsultantką ds. edukacji i rozwoju towarzystwa ekologicznego „Zielona Sieć”. Jest autorką kilku poradników oraz licznych publikacji ( czasopisma „Służba Kadrowa”, „Adukatar”, „Masterskaja”).