Gender mainstreaming w ministerstwach finansów

Ministerstwa finansów są najbardziej oporne wobec polityki równości płci, a jednocześnie ich rola w ciągu ostatnich dwudziestu lat ogromnie wzrosła i niekiedy jest nawet nadrzędną w stosunku do innych resortów. Wcześniej, tj. zanim upowszechniła się neoliberalna polityka stawiająca na deregulację, liberalizację i prywatyzację, kładąca nacisk przede wszystkim na politykę monetarną, zadaniem ministerstwa finansów było głównie zarządzanie funduszami rządowymi i tworzenie budżetu, tak aby zapewnić wykonalność decyzjom gospodarczym podejmowanym w ramach planowania przez inne resorty. Sytuacja zmieniła się pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku, kiedy nacisk zaczęto kłaść na większą dyscyplinę budżetową, a w związku z ograniczeniami podatkowymi rola ministerstwa finansów zmieniła się ze wspierającej na dyscyplinującą. Teraz w wielu krajach ministrowie różnych resortów muszą planować działania w zależności od dostępnych środków, ale to właśnie minister finansów określa, jak duże są to fundusze.

W jaki sposób zatem można wprowadzić perspektywę równości płci do ministerstwa finansów? Gita Sen proponuje trojakie podejście: na poziomie krótkoterminowego zarządzania makroekonomicznego (obejmującego odpowiedzialność za coroczny budżet państwa i deficyt budżetowy, dług wewnętrzny i dług zagraniczny, bilans płatniczy), na poziomie reform strukturalnych (mających zwiększyć efektywność wykorzystania zasobów i wspierać walkę z biedą, zwłaszcza w wymiarze podejścia do deregulacji, liberalizacji i prywatyzacji), w odniesieniu do liberalizacji sektora finansowego (m.in. dostępność kredytów i mikropożyczek). Np. ministerstwo finansów mogłoby przeprowadzić symulacje porównujące alternatywne scenariusze redukowania deficytu budżetowego, przy równoczesnym wspieraniu polityki demograficznej. Należałoby w takiej symulacji oszacować korzyści utracone w wyniku potencjalnych kompromisów pomiędzy redukcją deficytu budżetowego a redukcją potencjalnej średnioterminowej stopy wzrostu gospodarczego oraz stopniem ograniczenia ubóstwa.

W prezentowanym artykule Gita Sen przedstawia szczegółowy scenariusz wprowadzenia perspektywy równości płci do ministerstwa finansów. Plan rozpisany na strategiczne obszary działania, uwzględniający także bariery instytucjonalne i wynikające z braku zrozumienia dla problematyki równości płci oraz proponujący w związku z tym środki zaradcze.

Pełny tekst do pobrania w formacie PDF.