Rozstrzygnięty został konkurs na pamiętniki osób LGBT+, który Pracownia Badań nad Historią i Tożsamościami LGBT+, działająca w Instytucie Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, realizowała wraz z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie.
Bycie osobą LGBT+ w Polsce nie jest łatwe, mówiąc bardzo ogólnie. Dotąd słyszeliśmy o tym dużo, teraz możemy przeczytać. Pamiętniki nadesłane na konkurs literacki, który zrealizowała z nami Pracownia Badań nad Historią i Tożsamościami LGBT+ Uniwersytetu Warszawskiego, pokazują dramatyczne historie coming outów, wykluczenia społecznego, kryzysów tożsamościowych, ale także mozolnego budowania tolerancji i nowych relacji rodzinnych. I tak to w przesłanych tekstach znajdziemy wiele obrazów rozpaczy, bólu, gniewu, ale także odrobinę nadziei.
Aż 184 osoby podzieliły się z nami swoją historią, przesyłając swoje wspomnienia, pamiętniki na konkurs. Niektóre miały parę stron, niektóre parędziesiąt. Teksty ułożyły się w poruszający wielogłos, ukazujący sytuację osób LGBT+ w Polsce w roku 2020, osób o różnej tożsamości płciowej i seksualnej, osób w różnym wieku, będących z dużych miast, średnich i małych miasteczek lub ze wsi z różnych regionów kraju. Nad werdyktem pracowało jury składające się z członków i członkiń Pracowni Badań nad Historią i Tożsamościami LGBT+ oraz reprezentanta Fundacji im. Heinricha Bölla w Warszawie. Wybór był niezwykle trudny. Każda z nadesłanych prac była niesamowicie ważna, za każdą byliśmy i byłyśmy wdzięczni/e. Lektura tekstów budziła w nas podziw dla odwagi, szczerości i siły, z jaką Autorzy i Autorki walczą o siebie. Wspólnie wyłoniliśmy 9 zwycięskich tekstów, którym przyznane zostały nagrody pieniężne. Dodatkowo wyróżnione zostały 3 prace. Poniżej zamieszczamy listę zwycięskich pamiętników:
I nagrodę otrzymuje pamiętnik Lucjusza T. Olszewskiego „O chłopcu, który nie istnieje”.
II nagrodę otrzymuje pamiętnik Anny Nadar vel Bułki pt. „Na przekór”.
Dwie III nagrody otrzymują pamiętniki „Gdyby mama wiedziała” Maksyma Piekarta oraz niezatytułowany pamiętnik Niny.
Pięć IV nagród oraz trzy wyróżnienia otrzymują pamiętniki:
„Angelizm” anonimowego autora,
„Autobiografia” K. Wilk,
„Drogi lesbijski pamiętniczku” Domy,
„Jabłka z musztardą” Andrzeja,
„Pamiętnik” Kordiana Galanty,
„Pamiętnik lesbijki z powiatowego miasteczka” Ady Łaniewicz,
„Pozdrowienia z mojej samotności” Kingi Kosińskiej,
oraz pamiętnik bez tytułu napisany przez niebinarną osobę pochodzącą z Białegostoku.
W mozaice przeżyć, w jaką układają się nadesłane pamiętniki, żaden głos nie był ważniejszy od innych, żaden sposób pisania nie był właściwszy, żadne doświadczenie nie było bardziej godne uwagi. Teksty tworzą zróżnicowany obraz, i to właśnie, bardziej niż konkursowe wyróżnienia, wydaje nam się istotne.
Większość pamiętników zostanie zamieszczona w książce, której publikacja planowana jest na rok 2021. Będzie to tom o ogromnej wartości: historycznej, socjologicznej, nierzadko także literackiej – a przede wszystkim ludzkiej. Wagę tego przedsięwzięcia można docenić, przypominając sobie, że dziesiątki pokoleń osób LGBT+ nie pozostawiły po sobie niemal żadnych śladów, jeśli zaś pisały o swoich doświadczeniach, tropy te często pracowicie zacierały rodziny i pokolenia żyjące po nich. Wszystkie pamiętniki zostaną przekazane do zbiorów Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, by otoczone tam fachową opieką służyły kolejnym pokoleniom badaczek i badaczy. Prace zebrane w publikacji będą także, dzięki przełamaniu bariery milczenia, którą do niedawna społeczeństwo narzucało osobom nieheteronormatywnym i transpłciowym (i którą wielu wciąż chciałoby narzucać), niezwykłym źródłem inspiracji dla osób LGBT+.
Więcej na temat konkursu i rozstrzygnięcia na stronie Pracowni Badań nad Historią i Tożsamościami LGBT+ UW.