Od pięciu lat w połowie lipca odbywa się wielkie święto zielonej polityki w Polsce, którym jest Zielony Letni Uniwersytet organizowany przez Fundację Strefa Zieleni we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie i Zieloną Europejską Fundacją (GEF). Jak co roku, także tym razem, zjechali się działacze, ekspertki oraz politycy i polityczki z kraju i zagranicy, aby dyskutować o najważniejszych wyzwaniach zielonej polityki w obliczu wielowymiarowego kryzysu ekologicznego.
„Zielona fala” przyjdzie do Polski, to pewne - już nawet przekroczyła jej zachodnią granicę. W dn. 11-13 lipca spotkaliśmy się na V edycji #ZielonyUniwersytet pod hasłem „Bliżej Europy” w Ośnie Lubuskim, gdzie kandydaci i kandydatki zielonej listy w ostatnich wyborach samorządowych zdobyli powyżej 20%. Na otwarciu uniwersytetu goście z Polski, Niemiec, Czech, Wielkiej Brytanii i Belgii dyskutowali o dwóch głównych zagrożeniach z perspektywy globalnej i naszej, krajowej, tj. zmianie klimatu i psuciu demokracji.
Zielona nadzieja w złożonych realiach europejskiej polityki
Jak podkreślali świeżo wybrany niemiecki eurodeputowany Sergej Lagodinsky i czeska działaczka młodzieżowa Zuzanna Pavelkova, rosnąca siła zielonych ugrupowań w różnych krajach europejskich ma dwa główne źródła: pospolite ruszenie obywatelskich ruchów ekologicznych, zwłaszcza młodzieżowych strajków klimatycznych, oraz wiarygodny i holistyczny program rozmaitych partii zielonych, który uwzględnia wszelkie wyzwania cywilizacyjne, w przeciwieństwie do partii mainstreamowych decydujących na razie o układzie sił w Europie, które w zależności od potrzeb przeklejają sobie łatkę proekologiczną.
Przed nimi teraz wyzwanie, jak przełożyć tę ogromną, pokładaną w nich nadzieję i motywację w skuteczne działania polityczne. Zieloni w PE starają się wprowadzić tzw. zielony mainstreaming w formie konkretnych rozwiązań prawnych na poziomie europejskim, np. w obszarach transportu publicznego i wspólnego rynku, a także w mniej oczywistych sprawach, takich jak przy reformie prawa księgowego, które powinno uwzględnić Cele Rozwoju Zrównoważonego. Czy proponując wprowadzenie i ujednolicenie europejskiego prawa o stowarzyszeniach, które mogłoby dać organizacjom pozarządowym w UE pewne gwarancje swojej niezależności przed naciskami politycznymi.
“It’s the end of the world as we know it… and I feel fine”
Jak pokazuje nierzadko żmudna, ale bardzo potrzebna praca eurodeputowanych, to nawet wielkie rewolucje naszego życia codziennego zaczynają się czasami w specjalistycznych, prowadzonych w sposób mało zrozumiały dla osób niewtajemniczonych sporach o dobrych przepisach prawa. Dlatego tak istotnie jest dobre i rzetelne komunikowanie takich dyskusji oraz przełożenie ich na proste i przekonujące hasła, które mobilizują do działania.
Okazuje się, że odpowiedzialna zielona polityka ma jeszcze jednego groźnego przeciwnika, w postaci depresji klimatycznej, której symptomy pojawiają się już nawet w Polsce, do niedawna ekologicznie mało świadomej. Biorąc pod uwagę skalę wyzwań i zagrożeń, można odnieść wrażenie, że jest już za późno na skuteczne działania i pozostaje jedynie, wzorem tonącego Titanica, bawić się dopóki jeszcze można. Działacze i ekspertki muszą być biegli w meandrach naukowych i specjalistycznych dyskusji, ale wobec społeczeństwa muszą przede wszystkim emanować atrakcyjną wizją lepszego świata, bo na takiej postawie wybiera i rozlicza się kolejnych rządzących na całym świecie. Trzeba pozytywnej narracji, aby z nią w przekonujący sposób połączyć konkretne żądania reform, które utorują w przyszłości drogę rozwiązaniom radykalnym, jak np. ekologiczna reforma podatkowa uwzględniająca m. in. cenę emisji oraz zerowy VAT na naprawy używanych już towarów.
Cały Zielony Letni Uniwersytet był zatem próbą wyjścia poza fatalizm ekologiczny i uznanie kryzysu za drugą szansę przezwyciężenia dążenia do nieustannej ekspansji, które doprowadziło naszą planetę na skraj przepaści. Setka uczestników i uczestniczek debatowała z gośćmi z Polski i licznych krajów europejskich o tematach takich jak kryzys klimatyczny i transformacja energetyczna, znikająca w ogromnym tempie bioróżnorodność i możliwości produkcji sprawiedliwej i dobrej żywności. Cały szereg propozycji warsztatowych aktywistycznych i wycieczek przyrodniczych urozmaicił bogatą ofertę wydarzenia.
Więcej na temat wydarzenia na stronie Fundacji Strefa Zieleni.
Galeria zdjęć:
