Jak działają Młodzieżowe Rady Gmin, jedno z czołowych narzędzi aktywizacji obywatelskiej młodych osób w Polsce? Jak są postrzegane? Jak wygląda ich współpraca z organami samorządowymi? Gert Röhrborn przybliża możliwości i dalszy rozwój konsultacji polityki miejskiej z udziałem młodzieży.
Gert Röhrborn
Jeśli chodzi o aktywność obywatelską Polek i Polaków, to nasz kraj na skali europejskiej niestety nadal wypada dość słabo. Różne środowiska od lat wskazują na liczne wyzwania w tym zakresie, między innymi obecny wicepremier, minister kultury i ekspert ds. rozwoju społeczeństwa obywatelskiego prof. Piotr Gliński postrzega w obszarze partycypacji dużo białych plam na mapie Polski. Wiele organizacji pracujących dla młodzieży, która w tej sprawie z całą pewnością jest kluczową grupą docelową, realizuje rozmaite pomysły i modele partycypacji. Wyrazem tego, że także nowy rząd zamierza zwiększyć wysiłki na rzecz aktywizacji młodych osób w Polsce była konferencja „Partycypacja Obywatelska Młodzieży. Przykład Młodzieżowych Rad Gmin”, którą zorganizowała 14 kwietnia w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów nasza organizacja partnerska, Fundacja Civis Polonus we współpracy z Pełnomocnikiem Rządu do Spraw Społeczeństwa Obywatelskiego i Równego Traktowania.
Na konferencji z licznym udziałem zarówno osób działających na terenie całej Polski w Młodzieżowych Radach Gmin, jak i ich opiekunek dydaktycznych oraz samorządowców dyskutowano o dobrych praktykach oraz wyzwaniach działań partycypacyjnych. Wymieniono dużo przydatnych propozycji dotyczących właściwych dla samorządów tematów do konsultacji z młodzieżą i pomocnych technik animacji. Ponadto pochylono się nad zasadniczymi rozważaniami o roli tych rad i „społeczno-obywatelskiej sylwetki” współczesnej, rzecz jasna bardzo zróżnicowanej polskiej młodzieży, którą cechuje, zdaniem trenera Kuby Radzewicza, wskutek odejścia od tradycyjnych modeli zaangażowania brak poczucia realnego wpływu i tożsamości lokalnej oraz wyalienowanie „od struktur”. Materiały z konferencji można pobierać ze strony internetowej Fundacji Civis Polonus. Do dorobku ciągle rozwijającego się dyskursu o aktywizacji obywatelskiej młodzieży można zaliczyć publikację „Diagnoza lokalna. Pierwszy krok w działaniach publicznych młodych ludzi” autorstwa Olgi Napiontek i Joanny Pietrasik. Opracowanie dokumentuje i podsumowuje doświadczenia Fundacji Civis Polonus w pracy z trzema społecznościami lokalnymi w Krynicy Morskiej, Lisewie i Płużnicy w ramach projektu wspieranego przez Fundację im. Heinricha Bölla w 2015 roku.
Celem kontynuacji bardzo obiecującej współpracy z Civis Polonus w 2016 roku jest merytoryczne przygotowanie do zorganizowania w 2017 roku kolejnego wydarzenia edukacyjnego i informacyjnego, skierowanego do przedstawicieli władz lokalnych i urzędników. Ma ono służyć promocji i upowszechnieniu sprawdzonych modeli (wzorów) partycypacji obywatelskiej młodych w Polsce. Merytoryczny fundament stanowią analizy dostępnych materiałów na temat praktyki partycypacji obywatelskiej młodych w Polsce oraz warsztatowe rozmowy z ekspertami do rozpoznania i zlokalizowania sprawdzonych modeli (i/lub praktyk, podejść) włączania młodych do procesów decyzyjnych. Zaplanowano konsultację z Koalicją na rzecz Młodzieżowych Rad Gmin, nieformalnym zrzeszeniem organizacji, instytucji samorządowych i osób zajmujących się ulepszaniem partycypacji obywatelskiej młodych poprzez zwiększenie gotowości władz do dopuszczania młodych do udziału w procesach decyzyjnych oraz poprawę kompetencji władz i urzędników – jak w samorządowej praktyce współpracować z młodzieżowymi radami.
