Dossier
U wioseł i za sterem. Kobiety w polskiej polityce zagranicznej.
Raport powstał w oparciu o wywiady z Polkami działającymi w sferze polityki zagranicznej: dyplomatkami, urzędniczkami, polityczkami, ekspertkami z uczelni i think tanków oraz dziennikarkami.
Główne pytania badania skupiły się na sprawdzeniu, czy istnieją nierówności, tak zwane gender gap, między kobietami i mężczyznami działającymi w polityce zagranicznej, a także czym są one powodowane. Istotną kwestią było również pytanie o to, czy większa reprezentacja kobiet w branży przekłada się na politykę zagraniczną, która uwzględnia „tematykę kobiecą” oraz równość płci jako istotne zagadnienia.
Prezentacja Raportu
Koordynacja projektu:
Małgorzata Kopka-Piątek
Kierowniczka Programu Europa & Sprawy Międzynarodowe
Odsetek kobiet wpływających na polską politykę zagraniczną rośnie, jednak podczas negocjacji na najwyższych szczeblach czy w panelach dyskusyjnych stanowią nadal mniejszość.
Główne wnioski Raportu:
- W polityce przewaga liczebna mężczyzn jest widoczna - w Parlamencie Europejskim kobiety w polskiej grupie stanowią jedynie jedną czwartą jej składu, w Ministerstwie Spraw Zagranicznych kobiet jest coraz więcej, ale jedynie co piąta osoba kierująca placówką dyplomatyczną to kobieta.
- W środowisku eksperckim kobiet nie brakuje, ale im wyżej w hierarchii, tym ich liczba się zmniejsza: odsetek ekspertek na stanowiskach kierowniczych na uczelniach oscyluje wokół 30-40% (39% na uczelniach publicznych, 32% na wybranych uczelniach prywatnych), a w think tankach wynosi 30%. We wszystkich analizowanych sytuacjach kobiety przeważają na stanowiskach niższego i średniego szczebla, na których intensywność pracy jest największa, różny zaś jest realny wpływ na decyzje.
- Kobiety aktywne w sferze polityki zagranicznej dostrzegają zmiany podejścia do równości kobiet i mężczyzn. Wyraźnie dostrzegalna jest zmiana pokoleniowa w traktowaniu kobiet.
- W sferze publicznej – podczas debat wokół polityki zagranicznej oraz w mediach – mężczyźni wyraźnie dominują. Jest to m.in. związane z tym, że mężczyźni są lepiej zsieciowani.
- Kobiety chcą być doceniane za kompetencje – i to one, zdaniem respondentek, odgrywają kluczową rolę w obsadzaniu stanowisk, w ich karierze oraz w decyzjach personalnych wobec współpracowników. Jednocześnie badane dostrzegają, że podwójne obciążenie kobiet pracą zawodową i obowiązkami domowymi stanowi główną barierę na ich ścieżce kariery.
- W odniesieniu do kwot płci na listach wyborczych panuje jednomyślność – prawie wszystkie kobiety objęte badaniem uznały, że mechanizm ten był i wciąż jest potrzebny. Większość badanych zauważa strukturalne bariery stojące na drodze kobietom w ich karierach w polityce zagranicznej, na których przełamanie system kwot w pewnych dziedzinach jest na razie najlepszym rozwiązaniem.
Podcast
Rozmowa na temat Raportu w audycji Przedpołudnie Radia TOK FM z udziałem autorek, dr Agnieszki Łady i Małgorzaty Druciarek.
Posłuchaj rozmowę o Raporcie