14 miesięcy ukraińskiego oporu – wojna rosyjsko-ukraińska w liczbach

W liczbach wyjaśniamy, jakie szkody poniosła Ukraina wskutek wytoczonej przez Rosję wojny w obszarach edukacji, bezpieczeństwa żywnościowego i środowiskowego oraz w kulturze i mediach. Artykuł został opublikowany pierwotnie na portalu Share the Truth.

Ofiary

Na dzień 18 kwietnia odnotowano 22 904 ofiary cywilne pełnowymiarowej agresji Rosji wobec Ukrainy, w tym 8 534 zabitych i 14 370 rannych – zgodnie z danymi UN OHCHR. OHCHR uważa, że w rzeczywistości liczby te są znacznie większe, ponieważ przepływ informacji z niektórych obszarów, na których trwają intensywne starcia, jest opóźniony, a wiele sprawozdań wciąż czeka na potwierdzenie zawartych w nich danych. Dotyczy to na przykład Mariupola (w obwodzie donieckim) czy Lisiczańska, Popasnej i Siewierodoniecka (w obwodzie ługańskim), gdzie mówi się o licznych ofiarach wśród ludności cywilnej. Od początku wojny wskutek rosyjskich działań zbrojnych odniosło rany lub straciło życie ponad 1 419 dzieci. 470 dzieci zginęło wskutek działań wojennych, a ponad 949 odniosło obrażenia, przede wszystkim w związku z ostrzałem i nalotami samolotowymi.

Wymuszona migracja

Na dzień 18 kwietnia w całej Europie zarejestrowano 8 174 189 uchodźców i uchodźczyń z Ukrainy. W świetle dostępnych danych liczba decyzji przyznających ochronę tymczasową Ukraińcom i Ukrainkom zmniejszyła się w lutym w porównaniu ze styczniem 2023 r. w 19 z 26 państw członkowskich UE. Największe spadki odnotowano w Polsce, za którą uplasowały się Niemcy, Czechy i Rumunia. Tymczasem największe wzrosty miały miejsce w Irlandii i Finlandii.

Deportacje

Według danych podawanych przez rząd ukraiński do Rosji wywieziono 19 393 dzieci. Siły rosyjskie przeprowadzają tzw. badania medyczne wśród dzieci na tymczasowo okupowanych terytoriach, aby mieć podstawę do ich deportacji do Rosji w celu leczenia. Mimo wszystko na dzień 24 kwietnia 361 ukraińskich dzieci zwrócono rodzinom.

Bezpieczeństwo środowiskowe

1 927 mld UAH (około 47,4 mld EUR) to w przybliżeniu wartość szkód wyrządzonych w środowisku naturalnym wskutek rosyjskiej wojny w Ukrainie. Mimo że miny są cały czas usuwane, wciąż pozostaje 174 000 kilometrów kwadratowych, które są potencjalnie niebezpieczne, co stanowi 30% całkowitej powierzchni kraju.

Ukraińskie Ministerstwo Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych podaje, że wskutek rosyjskiej wojny w Ukrainie wyrządzono szkody na 20% chronionych obszarów przyrodniczych kraju. Zabito miliony zwierząt, a 80 gatunków jest zagrożonych wyginięciem. Siły rosyjskie okupują obecnie 10 parków narodowych, 8 rezerwatów i 2 rezerwaty biosfery. Ponadto w związku z pełnowymiarową inwazją Rosji w Ukrainie zagrożonych wyginięciem jest około 600 gatunków zwierząt oraz 750 gatunków roślin i grzybów. Tylko w ukraińskiej części Morza Czarnego odnotowano śmierć 150 delfinów.

Bezpieczeństwo żywnościowe

Według stanu z kwietnia 2023 r. szacowana wartość szkód wynosi około 8,7 mld USD. Większość z nich dotyczy uszkadzania lub całkowitego niszczenia maszyn rolniczych – szacowana wartość strat w tym obszarze to ponad 4,65 mld. Kyiv School of Economics podaje, że łącznie wskutek wojny uszkodzono lub całkowicie zniszczono 109 600 maszyn rolniczych. Ponadto zniszczono lub skradziono ponad 4 mln ton produktów rolnych. Całkowitą wartość tych strat szacuje się na 1,87 mld USD, w związku z czym stanowią one drugą największą kategorię szkód. Wojna wytoczona przez Rosję wywołuje istotne skutki w obwodach ługańskim, chersońskim, donieckim, charkowskim i zaporoskim – pięciu obwodach, w których skala szkód i zniszczeń jest największa.

W raporcie PAX podano, że pod okupacją znalazło się około 25% całkowitej powierzchni użytków rolnych Ukrainy, a jeszcze większy odsetek został zniszczony lub zanieczyszczony. Szacuje się, że wskutek niszczenia żyznej gleby oraz zanieczyszczania jej minami i niewybuchami wykorzystanie użytków rolnych zmniejszyło się o około 40%. Mimo wszystko przewiduje się, że w 2023 roku zbiory zbóż, roślin oleistych i buraków cukrowych na obszarach kontrolowanych przez rząd ukraiński będą możliwe na 19,3 mln ha. To niemal ten sam poziom, co w zeszłym sezonie.

Około 93% gospodarstw zajmujących się produkcją roślinną odnotowało wzrost kosztów produkcji, przy czym w wypadku dwóch trzecich z nich był to istotny wzrost o ponad 25% od początku wojny. Najbardziej ucierpiały obwody czerkaski, czernihowski, czerniowiecki, dniepropietrowski, chersoński, kirowohradzki i zaporoski – taki wzrost kosztów wskazało ponad 90% gospodarstw rolnych.

Edukacja

Od rozpoczęcia pełnowymiarowej inwazji w wyniku bombardowań i ostrzału ucierpiało 3 198 instytucji edukacyjnych, 2 912 z nich uszkodzono, a 286 uległo całkowitemu zniszczeniu.

Kultura

Na dzień 19 kwietnia 2023 r. UNESCO zweryfikowało szkody w 252 obiektach, powstałe od 24 lutego 2022 r. – w 108 obiektach religijnych, 21 muzeach, 91 budynkach o wartości historycznej lub artystycznej, 19 pomnikach, 12 bibliotekach i 1 archiwum. Tymczasem ukraińskie Ministerstwo Kultury podaje, że uszkodzeniu lub całkowitemu zniszczeniu uległy 1 373 instytucje kulturalne i ponad 550 pomników kultury. Ich odbudowa pochłonie około 100 mld USD. Ponadto z muzeów w Chersoniu skradziono nawet do 70% eksponatów, co jest jedynie przykładem podobnej strategii stosowanej przez Rosjan w Mariupolu, Charkowie, Iziumie, Bałakliji i innych miastach.

Media

W ciągu czternastu miesięcy od rozpoczęcia pełnowymiarowej inwazji Rosja popełniła 509 przestępstw przeciwko dziennikarzom i dziennikarkom oraz mediom w Ukrainie. W kwietniu 2023 r. odnotowano cztery przypadki naruszenia przez Rosję wolności słowa. Są to między innymi ostrzał biura gazety Majak w obwodzie chersońskim oraz cyberprzestępczość – rozprzestrzenianie fałszywych stron mediów ukraińskich, podających nieprawdziwe informacje. Ponadto w ciągu czternastu miesięcy wojny w obronie Ukrainy przed rosyjskimi najeźdźcami zginęło na froncie trzech pracowników branży medialnej: Oleksandr Tsakhniv, Andriy Boyko i Vladyslav Dzikovsky.

Ten artykuł pojawił się pierwotnie na stronie: ua.boell.org