Atlas węgla. Dane i fakty o globalnym paliwie | Heinrich Böll Stiftung | Biuro Regionalne Europa Centralna; Polska, Warszawa

Przedmowa

"Atlas węgla" ukazuje się w sytuacji, kiedy polska energetyka i górnictwo węgla stoją na rozdrożu. Od co najmniej kilkunastu lat polskie społeczeństwo nie potrafi wyzwolić się z myślenia, że przyszłość to nie trochę inna przeszłość, ale to nowe wyzwania, którym trzeba sprostać.

Dr Andrzej Kassenberg i Irene Hahn-Fuhr

Najwięksi emitenci dwutlenku węgla i metanu w wyniku wydobycia i spalania węgla; łącznie w latach 1988-2013.

Gazy cieplarniane. Trucizna dla klimatu

Wydobycie i ilość węgla spalanego w celu produkcji energii rosną, a wraz z nimi zwiększają się również emisje, które nasilają efekt cieplarniany. W procesie wytwarzania energii węgiel stał się istotnym elementem szkodzącym klimatowi.

empty!

Materiały do pobrania

"Atlas węgla" jest dostępny w wersji drukowanej, PDF oraz w formie dossier internetowego na warunkach licencji Creative Commons CC-BY-SA, która zezwala na swobodne kopiowania, zmienianie, rozpowszechnianie. Infografiki i ilustracje można pobrać w różnych formatach.

Węgiel – surowiec samych superlatywów? Trendy globalne

Fundacja im. Heinricha Bölla wydała polską edycję Atlasu węgla pokazującego wpływ energetyki węglowej na zdrowie, środowisko, politykę, prawa człowieka i rynek pracy w perspektywie globalnej. Serdecznie zapraszamy do obejrzenia nagrania ze spotkania, podczas którego zaprezentowano jego główne tezy jako punkt wyjścia do dyskusji na temat zysków i strat związanych z użyciem węgla na świecie.

Węgiel nie jest paliwem przyszłości, jego rola już spada i będzie dalej spadać. Dlatego tak potrzebne jest obecnie otwarte dyskutowanie o tym, dlaczego koniecznym jest odchodzenie od węgla, jakie to niesie konsekwencje, także w sferze społecznej.

Nagranie debaty "Węgiel – surowiec samych superlatywów? Trendy globalne"

Współautorzy Atlasu dzielą się swoimi refleksjami na temat przyszłości węgla w Polsce

Watch on YouTube

Te treści zewnętrzne wymagają Twojej zgody. Prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności.

Dr Andrzej Kassenberg

Watch on YouTube

Te treści zewnętrzne wymagają Twojej zgody. Prosimy o zapoznanie się z naszą polityką prywatności.

Dr Michał Wilczyński

Główne złoża węgla kamiennego i brunatnego

Geologia i geografia. Podziemne lasy

Polska. Nie tak łatwo określić zasoby

Wydobycie węgla według przeznaczenia, szacunki za rok 2013, w milionach ton

Węgiel kamienny. O początkach przemysłu

Wydobycie, rezerwy i zasoby węgla brunatnego w miliardach ton.

Węgiel brunatny. Surowiec samych superlatyw

Roczne konsekwencje zdrowotne działalności elektrowni węgowych w UE, stan na 2009 r.

Zdrowie. Drobny pył, wielkie szkody

Atlas węgla zachęca do krytycznej analizy naszego systemu energetycznego oraz sposobu eksploatacji surowców, a tym samym refleksji nad całym naszym modelem gospodarczym i konsumpcyjnym.

"Ścinanie szczytów gór" w Appalachach w USA

Przyroda. Przyszłość na kredyt

Prognoza pozyskania węgla kamiennego w Polsce - wynik analizy ekonomicznej

Polska. Skutki sięgają daleko

Znaczenie rozwoju technologii w energetyce

Transformacja energetyczna. Odnawialne źródła energii

Postępy państw członkowskich UE w zakresie celów klimatycznych i energetycznych do 2020 r.

Polityka energetyczna UE. Wystarczająco to wciąż za mało

empty!

Zgłoszone przypdki pylicy płuc jako choroby zawodowej górników na świecie, lata 1990 i 2013

Prawa człowieka. Uciśnienie i wysiedlenia

Wypadki w kopalniach węgla, w których zginęło ponad 200 osób, lata 1900-2014

Zatrudnienie. Miejsca pracy bez przyszłości

Choć wydobycie węgla nadal rośnie, liczba miejsc pracy w górnictwie nieustannie spada. Zmiany strukturalne zachodzą na wszystkich kontynentach. Zawód górnika pozostaje jednak jednym z najniebezpieczniejszych na świecie.

Elektrownie węglowe w Niemczech, stan na kwiecień 2015

Protesty. Szeroki sojusz cierpliwych i wytrwałych

Obecnie działające i planowane instalacje węglowe w Polsce

Polska. Społeczności w ochronie środowiska

Odsetek publicznych szkół podstawowych bez elektryczności, lata 2010/2011

Ubóstwo energetyczne. Mało prądu, mało szans

W wolnorynkowej gospodarce struktura zużycia paliw w znacznym stopniu uzależniona jest od wielkości zasobów złóż krajowych możliwych do wydobycia po konkurencyjnej w odniesieniu do importu cenie. Ponadto kluczowym zagadnieniem jest: ile węgla będzie potrzebować gospodarka w perspektywie 30–40 lat.

Subwencje związane z eksploatacją węgla w UE w milionach euro

Kształtowane cen. Ukryte subwencje, jawne rachunki

Fragment grafiki "Kredyty bez przyszłości" (zob. niżej)

Finansowanie. Giganci działający z ukrycia

Fragment grafiki "Grosze dla fiskusa" (zob. niżej)

Lobbyści. Opłacani, by powstrzymywać

Fragment grafiki "Niekonkurencyja wydajność" (zob. niżej)

Handel emisjami. Silny przemysł, słabe narzędzia

Liczba kopalń i zatrudnienie w górnictwie węgla kamiennego, 1989-2009

Polska. Transformacja to za mało

Chiński import węgla w podziale na dostawców, 2012 roku

Chiny. Czarne paliwo przynosi straty

Rezerwy węgla, których nie można spalić przy założeniu granicy globalnego ocieplenia na poziomie 2 st. C

Rentowność. Presja na bańkę węglową

Im większe sukcesy odnosi polityka klimatyczna, tym bardziej węgiel traci na wartości, a wraz z nim również przedsiębiorstwa, do których należą złoża.

Sam sektor węglowy emituje rocznie cztery miliardy ton CO2. Projekty CCS pozwoliłyby wychwycić zaledwie promile tych emisji.

Fragment grafiki "Problemy ze szczelnością" (zob. niżej)

Wtryskiwanie CO2 pod ziemię. Problemy z głębin

Antologia "Polski węgiel"

Antologia „Polski węgiel”

Dobro człowieka i natury wymaga odejścia od węgla. Transformacja w kierunku niskoemisyjnym zapewni gospodarce nie tylko trwały rozwój i wysokojakościowe miejsca pracy, lecz także rozwiąże problemy polityki zdrowotnej, surowcowej i energetycznej. Jak budować cywilizację powęglową? Antologia ukazuje lokalną specyfikę „Polski węglem stojącej” oraz jej kontekst globalny.

Przyszłość polskiego węgla - scenariusze dla Polski

Co zyska Polska dzięki rozwojowi w kierunku niskoemisyjnym? Co reforma sektora energetycznego oznacza w wymiarze społecznym, ekonomicznym i kulturowym? Scenariuszom budowania cywilizacji powęglowej poświęcono cztery debaty w Warszawie, Krakowie, Gliwicach i Cieszynie. Polecamy uwadze relacje i nagrania ze spotkań.

Potrzeba nowego mechanizmu efektywnego wzrostu, bo obecny mechanizm alokacji kapitału i kompetencji szwankuje, o czym świadczy duże bezrobocie wśród młodych i niewykorzystane na cele inwestycyjne pokaźne środki finansowe.

Edwin Bedyk

Urszula Papajak, dr Michał Wilczyński. Relacja z debaty "Czy Polskę stać na wygaszanie kopalń?"

Transformacja energetyczna dla demokracji

Jak budować cywilizację powęglową? Jak wzbudzić energię ludzi i tworzyć platformy współpracy na rzecz odpowiedzialnej społecznie zmiany energetycznej? O rozwiązaniach dla Polski w oparciu o antologię Polski węgiel dyskutowali Edwin Bendyk, Urszula Papajak, dr Michał Wilczyński i Michał Sutowski.

Katarzyna Ugryn i Liliana Religa