Mija 2016 rok. Dla polskich gałęzi gospodarki opartych na produkcji i spalaniu węgla nie przyniósł on długo wyczekiwanego odbicia. Końca kryzysu nadal nie widać. Czuć za to wyraźnie niechęć polskich polityków do odnawialnych źródeł energii. Dziennikarz Michał Olszewski przedstawia kilka kluczowych, jego zdaniem, wydarzeń w branży energetycznej i wydobywczej.

Mimo zwycięstwa Trumpa w wyborach prezydenckich w Ameryce (a może właśnie z tego powodu?) podczas Konferencji klimatycznej ONZ - COP22 w Marrakeszu doszło do zbliżenia państw wspólnoty. Konieczne jest jednak wyraźne przyspieszenie działań implementujących porozumienie paryskie, w przeciwnym razie osiągnięcie limitu 1,5°C nie będzie możliwe

Trwający szczyt klimatyczny ONZ w Marrakeszu jest kluczowym krokiem dla operacjonalizacji paryskich ustaleń. W jego programie znajduje się wiele fundamentalnych kwestii, takich jak szkody poczynione przez zmiany klimatu i finansowanie dla najbiedniejszych państw. Obrady stanowią szansę, by rozpocząć transformację w stronę sprawiedliwej i zrównoważonej przyszłości. Polecamy anglojęzyczną analizę o potencjale konferencji i koniecznych działaniach na rzecz neutralności węglowej i ochrony środowiska.

Dla polityki klimatycznej i globalnego zrównoważonego rozwoju rok 2015 miał być rokiem szczególnym. Wbrew obawom uzgodniono 17 nowych globalnych celów zrównoważonego rozwoju oraz nowe porozumienie klimatyczne. Barbara Unmüßig analizuje oba dokumenty z perspektywy społecznej i ekologicznej.        

Rządy 196 państw negocjują podczas Szczytu Klimatycznego w Paryżu warunki wiążącego globalnego porozumienia klimatycznego, które miałoby obowiązywać od 2020 roku. Ich celem jest powstrzymanie zmian klimatu oraz przyspieszenie transformacji energetyczno-gospodarczej w kierunku niskoemisyjnym, a tym samym  wsparcie  zrównoważonego rozwoju na świecie. 

Koalicja Klimatyczna przywołuje największe sukcesy i porażki oraz kluczowe decyzje szczytu klimatycznego, Claudai Ciobanu podsumowuje go przez pryzmat pięciu aspektów, które sprawią, że zapisze się on na stałe w historii negocjacji klimatycznych. Artur Wieczorek ocenia decyzję o odwołaniu Prezydenta COP z funkcji ministra środowiska.

Przyszłość naszej gospodarki to nie nowe kotły węglowe ani reaktory atomowe, które i tak zresztą budowałyby firmy z USA, Francji czy Rosji – tylko takie firmy jak Solaris konstruujące autobusy, Fakro od okien i materiałów izolacyjnych, Watt od solarów, bydgoska PESA, która produkuje wagony i szynobusy, eksportując je za granicę. Mamy w Polsce świetnych inżynierów, którzy mogliby tworzyć elektronikę do inteligentnych sieci elektroenergetycznych, mamy fachowców od budowy domów „zeroenergetycznych”.

Specjalne wydanie "Zielonych wiadomości" na Szczyt Klimatyczny poświęcone jest polskiej i unijnej polityce klimatycznej, które poddano zielonej i feministycznej krytycznej analizie. Przeczytają Państwo o wpływie pakietu klimatycznego na sytuację kobiet, o mechanizmach tworzenia ustawy o OZE czy o konieczności działania klimatycznej komisji trójstronnej. Ponadto dowiedzą się Państwo m.in. ekonomii cyrkularnej, kulisach paliwowego lobby i prywatyzowaniu przyrody. Zapraszamy do lektury wydania dostępnego także po angielsku.

Gdy mówi się o zmianach klimatu, często wskazuje się na „cywilizację techniczną” jako winnego. Ja jednak upieram się, że głównym powodem jest kapitalizm: jego idea ciągłego wzrostu PKB, którą realizuje większość krajów na świecie. Tymczasem Ziemia jest zamkniętym systemem, zasoby są ograniczone, nie możemy się w nieskończoność rozwijać. Kapitalizm prowadzi nas do ekologicznej katastrofy.

Polityka klimatyczna jest obecnie zdominowana przez problemy polityki energetycznej, z którą wiąże się najbardziej rozpoznawalny aspekt rozmów szczytowych – redukcja emisji CO2. Jednak polityka leśna może być równie istotnym narzędziem łagodzenia naszego wpływu na klimat i dostosowywania się do zachodzących w nim zmian. Realizowany przez ONZ program REDD od 2008 roku wspiera kraje rozwijające się w badaniu obszarów leśnych, ocenie ich stanu oraz roli, jaką w związku z tym pełnią w cyklach węglowych i redukcji emisji. Proponuje państwom racjonalizację gospodarki, co jest szczególnie ważne tam, gdzie polega ona na bezmyślnej wycince lasów.

COP 19 ciągle bije kolejne niechlubne rekordy. Po tym, jak Polsce przyznano dwukrotnie w czasie jednego szczytu tytuł "Skamieliny dnia", doszło do bezprecedensowego protestu ruchów społecznych, związków zawodowych, pozarządowych organizacji ekologicznych, rozwojowych i młodzieżowych obserwujących negocjacje.

Skoncentrowanie negocjacji klimatycznych wokół ekstremalnych zdarzeń pogodowych może być dobrym pomysłem na wyjście z klinczu, który panuje właściwie od samego ich początku. Ekstremalne sytuacje są realne, groźne i namacalne, zdarzają wszędzie – uświadamiają, że zmiana klimatyczna to nie tylko długie trwanie, ale też „tu i teraz”. Poza tym mogą też odwrócić równowagę sił. W kwestiach adaptacji kraje zmodernizowane mogłyby się sporo nauczyć od krajów najuboższych”.

Słabość regulacji chroniących klimat działa na rzecz najbogatszych. W rankingu „Financial Times” wyliczającym korporacje przynoszące największy dochód na świecie siedem z pierwszych dziesięciu miejsc zajmują firmy wydobywające ropę i gaz. Dwie kolejne produkują samochody, które na tej ropie jeżdżą.

ak szybkie zmiany temperatury bardzo mocno wpływają na całą biosferę – na rośliny i zwierzęta, które nie mają czasu, by się przystosować lub przenieść, szczególnie, gdy na drodze mają bariery, jak góry czy morza. Ale zmiany klimatu to nie tylko zmiany temperatur, lecz także opadów. Coraz więcej pożarów trawi lasy na południu Europy. Natomiast w północnej części Europy mamy coraz więcej powodzi.

Ruchy ekologiczne, związki zawodowe oraz zielony biznes mają dziś wspólny interes w tym, aby zmusić rząd do prowadzenia bardziej odpowiedzialnej polityki. Być może już pora, abyśmy zasiedli przy jednym stole i spróbowali wspólnie wypracować scenariusz transformacji, która będzie zrównoważona ekologicznie, opłacalna ekonomicznie i społecznie sprawiedliwa.

Po co właściwie polskiemu rządowi organizacja tegorocznego szczytu klimatycznego ONZ, który w poniedziałek 11 listopada rozpoczął się w Warszawie? Z deklaracji i działań polskich władz wynika, że ostatnią rzeczą, na jakiej im zależy, jest zgodne z oczekiwaniami międzynarodowej opinii publicznej pełnienie roli bezstronnego gospodarza szczytu, który stara się znaleźć kompromis między stanowiskami stron, aby przygotować podstawy pod nowe globalne porozumienie w sprawie zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych.

Polska polityka klimatyczna składa się z serii nieporozumień, błędów, wpadek, złych decyzji – raz bardziej zabawnych, innym razem mniej. Zacznijmy od tych poważnych, bo dzięki nim łatwiej też zrozumieć te drobniejsze i pozornie bezsensowne.

Podczas Szczytu Klimatycznego chcemy podnosić nie tylko problemy związne stricte z destrukcją środowiska, ale też wynikającymi z niej kryzysami gospodarczym, surowcowym, energetycznym, żywnościowym, które przekładają się na wzrost nierówności społecznych i nacjonalizmów. Potrzebujemy nie samej modyfikacji systemu kapitalistycznego, ale głębokiej transformacji sposobów produkcji i konsumpcji oraz demokracji energetycznej. W tym celu "Recykling Idei" publikuje szereg arcyciekawych komentarzy i artykułów odzwierciedlających ideę tytułowej "Odwilży", a więc "zniesienie reżimu wzrostu i zysku oraz uwzględnienie innych priorytetów". Zapraszamy do lektury specjalnego wydania RI i upowszechniania zawartych w nim pomysłów.

Czy nasza cywilizacja może zrezygnować z paliw kopalnych? Czy pozyskiwanie 100% energii ze źródeł odnawialnych, dostępnych dla wszystkich, opłacalnych ekonomicznie i czystych jest utopią? Jakie są warunki dla takiej rewolucji w Polsce? Jakie wyzwania z nią związane odnoszą się do kwestii zrównoważonego rozwoju, ale także społecznej i ekonomicznej sprawiedliwości? Te pytania padły podczas debaty 17.11.2013 po projekcji filmu „Czwarta Rewolucja – Autonomia Energetyczna” w ramach Festiwalu Klimat na Zmiany.

Zacznijmy od odrobiny historii, bo to w niej znajdziemy wzorzec dla tego, jak do dziś prowadzona jest polityka klimatyczna. Już w latach 80. społeczność międzynarodowa wiedziała wystarczająco dużo, by chcieć zająć się zmianą klimatu. Szczególne zasługi miał na tym polu James Hansen, amerykański fizyk i klimatolog, przez wiele lat dyrektor NASA Goddard Institute for Space Studies. Ale oczywiście nie on jeden: ekolodzy, naukowcy, politycy rozumieli, że zmiana klimatu wywołana przez człowieka jest problemem, którym należy się zająć. Nie wiedzieli tylko jak.

Szczyt Klimatyczny w Warszawie to idealna okazja na poszerzenie wiedzy o zmianach klimatu i lepsze zrozumienie naszej roli w powstrzymywaniu destrukcyjnych dla środowiska i społeczeństw polityk. Polskie i zagraniczne organizacje pozarządowe przygotowały mnóstwo ciekawych, edukacyjnych aktywności - przedstawiamy przegląd otwartych debat, konferencji, wystaw, warsztatów, kampanii i happeningów. Troska o klimat to troska o siebie. Zapraszamy do debatowania i wspierania akcji na rzecz globalnego porozumienia co do ambitnej polityki klimatycznej.

Polsko-Niemiecka Współpraca Młodzieży we współpracy z warszawskim biurem Fundacji im. Heinricha Bölla oraz Polską Młodzieżową Siecią Klimatyczną serdecznie zaprasza do udziału w polsko-niemieckim seminarium młodzieżowym poświęconym konferencji klimatycznej ONZ "Aklimatyzacja przed szczytem". Osoby zainteresowane zaangażowaniem w kampanie na rzecz zrównoważonego rozwoju i przeciwdziałania zmianom klimatu zapraszamy na seminarium, które odbędzie się między 29 września a 4 października 2013 w Oborach pod Warszawą.

Choć wyniki Konferencji UNFCCC w Cancun (COP 16) w grudniu 2010 spotkały się z pozytywnymi reakcjami, pozostaje pytanie, czy Cancun można nazwać sukcesem? Ostateczna ocena Konferencji w Cancun, jak się wydaje, zależy od perspektywy konkretnego kraju czy regionu. Niniejsza analiza umieszcza wyniki COP 16 w krajobrazie różnorodnych regionalnych procesów rozwoju polityk klimatycznych, przedstawia różne oczekiwania narodowe wobec Konferencji, wyjaśnia pozycje negocjacyjne i przedstawia zróżnicowanie odbioru COP 16 wśród kluczowych krajów i regionów.

Jakie cele stawia sobie aktualnie UE na szczyt klimatyczny w Kopenhadze? Czego oczekują od niej pozostali kluczowi aktorzy procesu negocjacji klimatycznych, a jakie są oczekiwania samej Unii wobec innych podmiotów negocjacji, takich jak Stany Zjednoczone, Chiny czy Indie? Czy Unia – mimo wewnętrznych napięć - w dalszym ciągu pełnić może funkcję przewodnią w tym procesie? Jaką rolę gra zaś Polska w procesie uzgadniania wspólnego unijnego stanowiska? Co stanowi największe wyzwania na drodze ku zawarciu ambitnego porozumieniu klimatycznego i w jaki sposób można je przezwyciężyć?