Demokracja płci

28 czerwca 2024 roku Sejm przegłosował projekt nowelizacji Kodeksu karnego zmieniający prawną kwalifikację gwałtu, mając na celu dalsze wzmocnienie ochrony ofiar przemocy seksualnej. Co te zmiany oznaczają dla osób poszkodowanych, działania instytucji publicznych, a także stan świadomości społecznej na temat przemocy seksualnej rozmawiamy z Joanną Piotrowską, założycielką i prezeską Feminoteki, trenerką i ekspertką antyprzemocową.

Społeczność romska udowodniła, że potrafi sobie radzić w kryzysowych sytuacjach. Wbrew stereotypowi, nie wyciąga ręki po pomoc i nie oczekuje, że świat zrobi coś za nią, ale samodzielnie organizuje się i działa, i robi to coraz bardziej skutecznie. 

Wciąż wierzy, że pobyt w Polsce jest dla nich szansą, mimo wszystko. Tort, który dostała od pracowników Fundacji, był pierwszym w jej życiu. W listopadzie sama wyprawiła urodziny Béla: ubrała go w koszulę, zabroniła zakładać czapkę, żeby nie popsuł fryzury. W korytarzu podstawówki jest nieco zakłopotana - sama niedużo chodziła do szkoły. Będzie jednak towarzyszyć córce, aż ta nie nauczy się jeździć sama. 

Kiedy Rosja zaatakowała Ukrainę, nie zastanawiała się długo. Spakowała się drugiego dnia wojny. Spakował się też jej mąż, Vasyl, gotowy jechać w drugim kierunku: dołączyć do ukraińskiej armii. Dużo płakała, ale pobyt w Przemyślu wspomina dobrze. Ludzie jej pomagali, organizowali zajęcia, w których uczestniczyły jej dzieci. Nigdy wcześniej nie były za granicą. 

W styczniu 2023 roku Biuro Prokuratora Generalnego Ukrainy powiadomiło o 155 przypadkach, przemocy seksualnej, nad którymi sprawuje nadzór. Biorąc jednak pod uwagę fakt, iż stanowi ona najbardziej przemilczaną ze zbrodni, zarówno w czasach pokoju, jak i wojny, te liczby mogą być znacznie większe. I zapewne będą.

Odbudowa Ukrainy musi obejmować infrastrukturę społeczną. Przemawiają za tym nie tylko względy humanitarne. Jest to również warunek wstępny dla uniknięcia powrotu do tradycyjnych ról płciowych. Z Galyną Kotliuk, koordynatorką Programu Gender Democracy Fundacji im. Heinricha Bölla w Kijowie rozmawia Anna Lysiak.  

Gleba jest centralnym punktem mojej działalności rolniczej. Edukuję się, staram się poprawiać kondycję gleby i robić wszystko, żeby ona była żywa, żyzna, żeby było w niej dużo próchnicy. Natomiast w rolnictwie konwencjonalnym bardzo często się o tej glebie zapomina i po prostu się nawozi rośliny. To tylko pogłębia problemy, bo w pewnym momencie nawozów rzeczywiście trzeba coraz więcej, a rośliny są coraz słabsze – rozmowa z Agnieszką Makowską, rolniczką z województwa mazowieckiego, koordynatorką Koalicji Żywa Ziemia, współinicjatorką powstania konsumenckiej grupy RWS.

Od połowy września w obronie swoich praw stanowczo i w duchu solidarności protestują w Iranie ludzie ze wszystkich grup wiekowych i etnicznych oraz warstw społecznych, bez względu na płeć. Impulsem, który doprowadził do wybuchu protestów, było zabicie 22-letniej Jiny Mahsy Amini, która została zatrzymana przez irańską policję obyczajową za „nieprawidłowe” noszenie hidżabu. Dziennikarka Gilda Sahebi wyjaśnia, dlaczego w Iranie pisze się właśnie feministyczna historia świata, a dążenie protestujących do wolności i równości nie ma nic wspólnego z Zachodem.