Wszystkie publikacje programu "Demokracja & Prawa Człowieka"

Ukryty kryzys władzy

Ukryty kryzys władzy

Rok po przełomowych wyborach 15 października 2023 roku, Instytut Krytyki Politycznej prezentuje raport opracowany we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla, który pokazuje, jak zmiana wpłynęła na nastroje społeczne i scenę polityczną. W 11 kluczowych tezach autorzy odpowiadają na pytania: Czy populiści wrócą do gry? Czy obecna sytuacja zwiastuje zmiany w poparciu politycznym? Czego Polacy oczekują od rządu i prezydentury? Raport rzuca światło na przyszłość polskiej polityki, ukazując ją oczami wyborców i wyborczyń, którzy zadecydują o jej kierunku.
Raport: Kobiety-Polityka-Wybory_okładka

Kobiety – Polityka – Wybory

Co wpływa na zaangażowanie polityczne Polek? Jakie bariery napotykają kobiety w polskiej polityce? Czy mobilizacja młodych wyborczyń podczas wyborów parlamentarnych w 2023 roku zapoczątkuje trwałą zmianę? Raport Fundacji Pole Dialogu wydany we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie przygląda się postawom społecznym wobec roli kobiet w polityce, analizuje wpływ płci na decyzje wyborcze i śledzi trendy dotyczące zaangażowania kobiet w życie publiczne. 
Pamiętniki Osób LGBTQIA+

Pamiętniki Osób LGBTQIA+

Mała antologia pamiętników Osób LGBTQIA+ to pierwsza z publikacji tekstów nadesłanych na konkurs zorganizowany w 2020 roku przez Pracownię Badań nad Historią i Tożsamościami LGBT+ w Instytucie Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego wspólnie z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie. Osiemnaście osobistych historii, opowiedzianych własnym głosem i na własnych zasadach.
Między wierszami - Heinrich Böll - Zwischen den Zeilen

Między wierszami - Heinrich Böll - Zwischen den Zeilen

Heinrich Böll, nasz patron, zaangażowany intelektualista wzywał do zaangażowania na rzecz pokoju, praw człowieka, wolności słowa i równości. Podkreślał, że prawdziwe uczestnictwo w polityce wymaga zaangażowania obywatelskiego. Jego twórczość, mimo upływu czasu, nie straciła nic na aktualności.  Jego precyzyjne słowa i refleksje wciąż trafiają w ducha czasu. Zbiorem wybranych cytatów pragniemy przybliżyć jego twórczość oraz pobudzić do refleksji - także, a może zwłaszcza, z okazji zbliżającej się 50. rocznicy przyznania mu Literackiej Nagrody Nobla. 
Sytuacja ukraińskich migrantek

Sytuacja ukraińskich migrantek w Polsce w czasie COVID-19

Raport Fundacji „Nasz Wybór” wydany we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla w Warszawie dokumentuje, w jaki sposób COVID-19 i środki wprowadzone przez administrację państwową w celu ograniczenia jego rozprzestrzeniania się wpłynęły na migrantki z Ukrainy. Zawiera także listę działań, które – zdaniem autorów i autorek raportu – powinny zostać podjęte przez państwo, wybrane instytucje i organizacje społeczne.

Ochrona demokracji w Unii Europejskiej. Studium problemowe.

W jaki sposób UE powinna reagować na upadek demokracji w swoich szeregach? Jak może mu zapobiegać i stać na straży demokratycznego państwa prawa? Niniejsze opracowanie mierzy się z powyższymi pytaniami. Zarysowuje dylemat, z jakim boryka się UE, oraz możliwości jego rozwiązania. 

Czarny protest. W stronę nowego "kompromisu aborcyjnego"?

Jak ocenić znaczenie Ogólnopolskiego Strajku Kobiet? Czy czeka nas nowy „kompromis aborcyjny”? Niniejszy raport opisuje kontekst czarnego poniedziałku, w tym konsekwencje obowiązującej legislacji dotyczącej możliwości przerywania ciąży w Polsce. Ponadto rekonstruuje wydarzenia, które doprowadziły do masowych protestów 3.10.2016, oraz analizuje na bazie różnych źródeł dyskurs ich dotyczący.

Cudzoziemcy w Polsce. Podręcznik dla funkcjonariuszy publicznych

Publikacja Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka powstała przy wsparciu m.in. Fundacji im. Heinricha Bölla wskazuje, w jaki sposób, zgodnie z prawem, można w Polsce przyjmować uchodźców, zapewnić legalny pobyt i pracę czy możliwość rejestracji biznesu oraz dostęp do edukacji i pomocy społecznej.

Projekt zmiany ustawy o planowaniu rodziny - opinia prawna prof. Płatek

Polska debata publiczna od wielu miesięcy koncentruje się wokół kwestii praw reprodukcyjnych w związku z inicjatywą obywatelską Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej „Stop Aborcji”. Polecamy wnikliwą opinię prawną prof. Moniki Płatek na temat społecznych i politycznych skutków wprowadzenia projektu zakazującego przerywania ciąży.

Udział kobiet w wyborach parlamentarnych 2015

Zaangażowanie polityczne Polek stabilnie wzrasta od 1989 roku, głównie dzięki działaniom ruchów feministycznych i kwotom na listach wyborczych. Obserwatorium Równości Płci we współpracy z Fundacją im. Heinricha Bölla przeprowadziło monitoring kampanii i wyborów parlamentarnych 2015 pod kątem równości i praw kobiet.

Zielone Wiadomości o zrównoważonym rynku (pracy)

Godna praca, zielona industrializacja, energetyka obywatelska i ekonomia opieki – to główne tematy powstałego przy wsparciu Fundacji im. Heinricha Bölla specjalnego numeru „Zielonych Wiadomości” o zielonych miejscach pracy w Polsce i Europie.

Sprawozdanie z działalności 2014

Anglojęzyczny raport przedstawia działalność Fundacji im. Heinricha Bölla w Niemczech i 30 biurach zagranicznych na całym świecie w 2014 roku. Podejmuje różne aspekty edukacji obywatelskiej w obszarach m.in. demokracji (płci), praw człowieka, polityki europejskiej, transformacji społecznej i ekologicznej, sztuki, kultury. 

Berlińska antologia o uchodźcach

Międzynarodowy Festiwal Literacki w Berlinie i centrala Fundacji im. Heinricha Bölla zaprosiły 22 autorki i autorów z 15 krajów do zgłaszania wierszy, esejów i  utworów  prozatorskich poświęconych losom uchodżców.  Perspektywy ujęte w antologii dostępnej po angielsku i niemiecku są tak różnorodne jak osobiste motywacje i doświadczenia osób poszukujących w Europie azylu.

Wolność artystyczna

W nawiązaniu do myśli nobilisty Heinricha Bölla, iż „żadne państwo, żadne miasto, żadne społeczeństwo nie może definiować, czym jest wolność, gdyż jest to stan naturalny", Fundacja wsparła projekt dot. wolności artystycznej. We współpracy z Helsińską Fundacją Praw Człowieka realizujemy projekt skupiony na edukacji i poradnictwie prawnym dla osób związanych z kulturą i sztuką. Efektem dwóch warsztatów jest broszura informacyjna  określająca, co artyst(k)om wolno, jak można się bronić w przypadku zarzutów o naruszenie  moralności publicznej czy też uczuć religijnych, jak godzić sprzeczne wartości i dobra prawne.

System emerytalny z perspektywy płci. Solidarność i godne życie

Zmiany w systemie emerytalnym w Polsce były jedną z najżywiej dyskutowanych reform ostatnich lat, choć niewiele uwagi poświęcono analizie reformy pod kątem płci. Naszą publikacją postanowiliśmy wypełnić lukę informacyjną na temat tego, jak system emerytalny uwzględnia specyficzne potrzeby i uwarunkowania kobiet i mężczyzn oraz jak wpływa na ich sytuację bytową.  Mamy nadzieję, że  przyczyni się ona do zwiększenia świadomości o konieczności uwzględnienia perspektywy płci dla pełnej realizacji polityki równościowej.

Niebezpieczne związki. Macierzyństwo, ojcostwo i polityka

Na czym polega proces upolitycznienia macierzyństwa i ojcostwa we współczesnej Polsce? W jaki sposób dyskursy, reprezentacje i praktyki macierzyńskie są kształtowane przez państwo, Kościół Katolicki czy ruchy społeczne? Książka dr Renaty Hryciuk i dr Elżbiety Korolczuk bada różne aspekty polityki społecznej, porównuje ruchy społeczne wokół rodzicielstwa w Polsce i Rosji, analizuje upolityczniania rodzicielstwa w perspektywie historycznej oraz komentuje wpływ procesów globalnych na opiekę.

Cenzura, płeć, demokracja. Raport o ograniczeniach wolności twórczej w Europie Środkowej i Wschodniej

Raport powstały w ramach projektu "Cenzura, demokracja, płeć" jest wynikiem wielu lat badań nad współczesnymi formami cenzury, nad strategiami ograniczania wolności wypowiedzi, wolności tworzenia i odbioru kultury, sztuki i badań naukowych. Autorki skupiły się na Europie Środkowej, centralne dla niniejszego analizy są Polska i Rosja, zajmują się również Ukrainą, Czechami, Słowacją i Białorusią.

Atlas problemów społecznych

Festiwal im. Jacka Kuronia był inspiracją do krytycznego myślenia o Polsce współczesnej i wyzwaniach na przyszłość oraz  bilansu 25. rocznicy przemian ustrojowych. Liczne wydarzenia zorganizowane w jego ramach dotyczyły diagnozy społeczeństwa polskiego w świetle wartości i tematów, którymi zajmował się współtwórca KOR, zwłaszcza w obszarach takich jak praca, edukacja, sąsiedztwo, wspólnota. Podsumowaniem bilansu transformacji jest niniejszy "Atlas..." przedstawiający niesprawiedliwości i wykluczenia w różnych obszarach życia oraz możliwych rozwiązania problemu nierówności.

Raport. 20 lat 20 zmian.

W raporcie „20 lat – 20 zmian” staramy się odpowiedzieć na to pytanie. Czy przez ostatnich 20 lat udało nam się osiągnąć dużo, czy niewiele? Jakie zaszły zmiany? Jakie mamy sukcesy?

Perypetie informacji w Internecie

Fundacja Panoptykon przy wsparciu Fundacji im. Heinricha Bölla i Open Society Foundations przygotowała przewodnik wyjaśniający, co dzieje się z kontrowersyjnymi materiałami w Internecie oraz kim są pośrednicy internetowi i jaką rolę odgrywają w kontrolowaniu przepływu informacji. Zebrano w nim różne sposoby reagowania na sporne treści w sieci i przypomniano najciekawsze sprawy z ostatnich lat.

Pożegnanie z Matką Polką

Jak w okresie transformacji ustrojowej i ekonomicznej zmieniało się w Polsce macierzyństwo? Jak ewoluowały wzorce, ideologie, postawy, reprezentacje, a także praktyki życiowe związane z rolą matki? Autorki książki odpowiadają na te pytania w sposób kompleksowy i wielowątkowy, stawiając jednocześnie świetnie udokumentowaną, a przy tym prowokacyjną hipotezę: że mit Matki Polki w naszej kulturze się wyczerpał i pora się z nim ostatecznie pożegnać.

Kobiety na „zielonej wyspie”. Kryzys w Polsce z perspektywy gender

"Kobiety na zielonej wyspie. Kryzys w Polsce a kwestie gender" to nowa publikacja Feminoteki finansowana ze środków Fundacji im. Heinricha Bölla w Polsce. Głównymi ekspertami publikacji zostali: prof. Tadeusz Kowalik i dr Zofia Łapniewska. Wpływ kryzysu na sytuację kobiet w Polsce opisują także: Julia Kubisa, Marta Trawińska, Magdalena Chustecka, Natalia Sarata, Edwin Bendyk. Druga część publikacji poświęcona jest emeryturom kobiet. Trzydzieści trzy zebrane opowieści kobiet o emeryturach komentuje Irena Wóycicka.

Zielony Nowy Ład Społeczny

Dla trzech współpracujących ze sobą fundacji niniejszy zbiór artykułów stanowi kontynuację prac zapoczątkowanych w 2010 r. publikacją GEF-u [Green European Foundation] o znaczeniu Zielonego Nowego Ładu dla Polski – Zielony Nowy Ład w Polsce. W Polsce nierówności społeczne się pogłębiają, powiększa się też przepaść między korzystającymi ze stałego wzrostu gospodarczego państwa a tymi, którzy czują, że nie zyskali w wyniku transformacji ustrojowej.

Kościół, państwo i polityka płci

Inspiracją do przygotowania publikacji „Kościół, państwo i polityka płci” był raport autorstwa Jacqueline Heinen i Stephana Porteta „Religia, polityka i równość płci w Polsce”, który powstał w ramach wspólnego projektu Fundacji im. Heinricha Bölla w Berlinie i United Nations Research Institute for Social Development (UNRISD) w 2009 roku.

Zielony Nowy Ład w Polsce

Czym jest Zielony Nowy Ład? Czy można wdrożyć go w Polsce? W jakich sektorach? – oto wybrane pytania, na odpowiada publikacja "Zielony Nowy Ład w Polsce" wydana przez Green European Foundation, Zielony Instytut oraz Fundację im. Heinricha Bölla.

Różowa strefa gospodarki

Fala męskich spóźnień i nieobecności w pracy. Budowa żłobków i przedszkoli jako najważniejszy rządowy priorytet. Lawinowy wzrost wezwań pogotowia ratunkowego przez osoby starsze. Oblężenie szpitali przez osoby z niepełnosprawnościami, które wymagają codziennej opieki. Boom na rynku usług opiekuńczych i związanych ze świadczeniem obowiązków domowych. Ograniczenie liczby godzin spędzanych przez mężczyzn w pracy odpłatnej na rzecz zajęcia się domem. Takie byłyby konsekwencje ogólnonarodowego strajku kobiet, które przestałyby świadczyć nieodpłatną pracę na rzecz domu i rodziny. Oddajemy w Państwa ręce przygotowany przez Fundację H. Boella oraz Fundację Feminoteka raport nt. nieodpłatnej pracy kobiet.

Kobiety w czasach przełomu 1989-2009

W debacie o transformacji ostatnich dwudziestu lat często brakuje oceny z perspektywy kobiet. W naszej publikacji oddajemy głos kobietom, trzem pokoleniom z Polski, Czech, Słowacji, Ukrainy i Niemiec Wschodnich, aby opowiedziały, co dla nich oznaczał przełom 1989, jakie zmiany wniósł w ich życie prywatne i zawodowe.

Polski odcień zieleni. Zielone idee i siły polityczne w Polsce

Publikacja, poświęcona historii i teraźniejszości zielonych ruchów i inicjatyw, które powstały w  Polsce po roku 1989, próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie o przyszłość polskiej zielonej polityki. Autorki i autorzy publikacji, politolodzy socjolodzy i dziennikarze, zarówno z kręgu polskich Zielonych 2004, jak i niezależni obserwatorzy polskiej sceny politycznej opisują wiele sposobów postrzegania zielonych idei i postulatów oraz interpretowania ich znaczenia dla modernizacji polskiej i europejskiej polityki.

Gender Issues 2009: Gender Equality Discourse in Times of Transformation, 1989-2009: the Czech Republic, Poland, Slovakia and Ukraine

Tematem tegorocznych raportów przygotowanych przez ASPEKT z Bratysławy, Gender Studies z Pragi, Fundację Feminoteka z Warszawy, Liberal Society Institute z Kijowa są przemiany w dyskursie równościowym i praw kobiet, które miały miejsce  w ostatnim dwudziestoleciu. Autorki skupiły się przede wszystkim na wydarzeniach, które ich zdaniem stanowią kamienie milowe przemian, wpłynęły na sytuację kobiet, język debaty i postrzeganie ich praw i miejsca w życiu społecznym, politycznym, gospodarczym i prywatnym.

Równość płci. Temat dla dziennikarek i dziennikarzy

Oddając głos zwolenni(cz)kom (choć nie bezrefleksyjnym) działań na rzecz równego statusu kobiet i mężczyzn broszura przyczynia się do lepszej społecznej rozmowy, do uczciwszego dialogu. Dziennikarze i dziennikari są najlepszym współczesnym medium między różnymi opiniami społecznymi, w ogromnej mierze wpływają bowiem na kształt debaty publicznej.